Nga Jack Detsch dhe Rishi Iyengar, Foreign Policy
Vetëm një javë para se militantët e Hamasit të thyenin mbrojtjen në gardhin kufitar të Gazës, një gjeneral izraelit po informonte oficerin më të lartë ushtarak të NATO-s mbi mbrojtjen në dukje të teknologjisë më të fundit të vendit.
Duke ecur nëpër kampin Re’im në Izraelin jugor, trupat izraelite informuan admiralin Rob Bauer, kryetarin holandez të komitetit ushtarak të NATO-s, për gjithçka që kishin vendosur përgjatë kufirit 32 milje për të ndaluar një pushtim: Dronët. Kamerat. Inteligjence artificiale. Robotët.
Një mur i gjatë që shkonte thellë në tokë dhe sensorë sizmikë për të zbuluar nëse dikush fshihej nën tunele. Divizioni i Gazës i Forcave të Mbrojtjes izraelite kishte pushtuar dikur rripin e tokës prej 141 milje katrorë të vendosur midis Izraelit dhe Egjiptit. Ajo ishte trajnuar për një pushtim të Hamasit, raporton abcnews.al.
Dhe vetëm disa ditë pasi të njëjtat trupa izraelite informuan admiralin holandez në krye të urdhrit ushtarak të NATO-s, ata po luftonin për jetën e tyre.
Bauer u shokua nga mënyra sesi Hamasi kishte shmangur sistemin e mbikqyrjes së Izraelit.
Për NATO-n, e cila po dyfishon inteligjencën artificiale, mbrojtjen kibernetike dhe teknologjinë e re sulmet ishin një thirrje zgjimi.
“Nuk kishte asnjë paralajmërim,” tha Bauer në një intervistë të enjten në një takim të ministrave të mbrojtjes të NATO-s.
“Çfarë do të thotë nëse i besoni automatizimit ose aftësive, sistemeve autonome ose Inteligjencës Artificiale, ose kombinimit të të gjithave në një mënyrë të tillë, dhe megjithatë të gjithë u habitën?”
Asnjë nga më shumë se gjysmë duzina zyrtarë të NATO-s dhe diplomatë amerikanë dhe europianë me të cilët foli Foreign Policy nuk arriti të jepte një shpjegim se si ndodhi e gjithë kjo.
Por tronditja nga imazhet e tmerrshme në ekranet televizive përreth ndërtesës dhe dështimi i agjencive të inteligjencës si në Shtetet e Bashkuara dhe në Izrael nxitën një kërkim kolektiv të shpirtit në të gjithë selinë e NATO-s.
Lufta mori të gjithë vëmendjen gjatë një jave në të cilën aleanca u mblodh në Bruksel për të ndihmuar në armatimin e Ukrainës dhe për ta mbajtur Suedinë në rrugën e duhur për anëtarësimin në NATO, raporton abcnews.al.
“Fokusi është zhvendosur,” tha një zyrtar ushtarak nordik, duke folur në kushte anonimiteti.
Dhe në një kohë kur NATO po përpiqet të ndihmojë në rritjen e industrisë së mbrojtjes transatlantike për të prodhuar më shumë municione dhe bomba, dhe të izolohet nga dezinformimi rus dhe sulmet kibernetike, sulmet e Hamasit, të cilat thyen murin kufitar izraelit i lanë disa në aleancë të shqetësuar se do të mbështeteshin shumë në inteligjencën artificiale.
“Si t’i bashkojmë njerëzit dhe softuerin për të mos humbur kontrollin e situatës?” tha zyrtar i lartë i NATO-s, i cili foli në kushte anonimiteti bazuar në rregullat bazë të vendosura nga aleanca.
NATO është duke u futur në teknologjitë e avancuara, duke përdorur ndërmarrjet fillestare dhe sektorin privat për të forcuar aftësitë e saj në fusha të tilla si inteligjenca artificiale, llogaritja kuantike, sensori dhe mbikëqyrja, raporton abcnews.al.
Por siç ka treguar sulmi i befasishëm ndaj Izraelit, zgjidhjet e teknologjisë së ulët mund të pengojnë edhe ushtritë e teknologjisë së lartë.
Hamasi po përdor taktika të parregullta, të tilla si heqja e tubave të ujit nga toka dhe shndërrimi i tyre në raketa, gërmimi i tuneleve dhe blerja e dronëve.
“Shumë teknologji që ata po përdorin nuk janë të reja apo novatore,” tha zyrtari i lartë i NATO-s. “Është ajo që njerëzit kanë në sirtarin e kuzhinës së shtëpisë së tyre që blejnë nga Alibaba.”
Mund të jetë shumë herët për të nxjerrë mësime nga një luftë që ka mbi një javë që ka filluar. Por Bauer, kryetari i komitetit ushtarak të NATO-s, tha se organizatat luftarake do të duhet të pranojnë gabimet e tyre.
“Ne jemi gjithmonë të gatshëm të shikojmë performancën tonë dhe arsyeja për këtë është sepse nëse dështojmë, do të vriten shumë njerëz,” tha Bauer.
“Ne u detyrohemi ushtarëve të vrarë dhe të plagosur dhe familjeve të tyre që të shikojmë se çfarë ka ndodhur.
Pse shkoi keq? Çfarë mund të ishte bërë më mirë?”