Një mori njohjesh për shtetin e Palestinës pritet në OKB të dielën. Ndër vendet që planifikojnë të ndërmarrin këtë hap vendimtar janë Mbretëria e Bashkuar, Franca dhe Portugalia.
Qeveria britanike do ta njohë sot shtetin e Palestinës, pavarësisht presionit të fortë nga SHBA-të për të mos mbajtur qëndrim ndaj kësaj sipërmarrjeje, sipas mediave britanike.
Duke vënë re një situatë që po përkeqësohet, kryeministri laburist Starmer pritet ta ratifikojë këtë vendim, sipas raportimeve nga BBC, Guardian dhe Press Association.
Kushtet e Starmer dhe reagimi i Netanyahut
Keir Starmer thotë se me këtë hap Britania kërkon të promovojë një proces të vërtetë paqeje. Duke reaguar, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu e akuzoi atë për shpërblimin e “terrorizmit monstruoz” dhe ndjekjen e një politike paqësimi ndaj ideologjisë “xhihadiste”.
Mbretëria e Bashkuar pritet të njohë shtetin palestinez sot, të dielën, pasi Izraeli nuk arriti të përmbushë kushtet e vendosura nga Keir Starmer në korrik.
Kryeministri pritet ta bëjë njoftimin pasi tha se situata humanitare është përkeqësuar ndjeshëm në javët e fundit. Ky veprim vjen pavarësisht presionit nga SHBA-të dhe familjet e pengjeve të mbajtura nga Hamasi.
Starmer tha në korrik se do ta njihte Palestinën përpara se udhëheqësit botërorë të takohen në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së javën e ardhshme nëse situata nuk përmirësohet.
Kriza humanitare në Gaza
Krahas ofensivës ushtarake dhe krizës humanitare që po vazhdon në Gaza, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar është e shqetësuar për planet për të përshpejtuar ndërtimin e vendbanimeve izraelite në Bregun Perëndimor, të cilat ministrat kanë frikë se do t’i japin fund çdo shprese për një zgjidhje me dy shtete.
“Partia Laburiste është përpjekur të theksojë se njohja e një shteti palestinez nuk është një shpërblim për Hamasin dhe ka theksuar se nuk do të ketë asnjë rol në qeverisjen e ardhshme të Gazës”, shkruan Guardian, duke shtuar, “qeveria pritet të vendosë sanksione ndaj Hamasit në kohën e duhur dhe ka rritur kërkesat për lirimin e pengjeve.”
David Lammy, zëvendëskryeministri i cili do të përfaqësojë Mbretërinë e Bashkuar në asamblenë e përgjithshme, tha: “Është e rëndësishme të thuhet se njohja e një shteti palestinez është pasojë e zgjerimit serioz që po shohim në Bregun Perëndimor dhe dhunës së kolonëve.”
Izraeli ka intensifikuar sulmet e tij në Qytetin e Gazës, duke përfshirë edhe sulme që, sipas zyrtarëve të shëndetësisë, vranë të paktën 14 persona gjatë natës së të shtunës.
Dje në Izrael, mijëra protestues iu bashkuan familjeve të pengjeve që ende mbahen nga Hamasi për të kërkuar që Benjamin Netanyahu, kryeministri i Izraelit, të negociojë për t’i dhënë fund luftës.
“Situata humanitare është e dëshpëruar”, tha Lamy, “dhe ne vazhdojmë t’i bëjmë presion Izraelit që të adresojë skenat e kequshqyerjes dhe urisë që po shohim, të hapë më shumë vende për të arritur më shumë ndihma në Gaza, dhe ne jemi shumë të shqetësuar për këtë sulm të vazhdueshëm në Qytetin e Gazës”.
Njohje edhe nga Emmanuel Macron
Në një kohë të papritur, qëllimi përkatës i Francës u njoftua nga Emmanuel Macron. Presidenti francez Emmanuel Macron njoftoi nëpërmjet rrjeteve sociale më 24 korrik se vendi i tij do ta njihte Palestinën si shtet në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, një veprim që pritet sot ose nesër.
Macron publikoi letrën e tij drejtuar Presidentit Palestinez Mahmoud Abbas në platformën X (ish Twitter), të shoqëruar me mesazhin e mëposhtëm: “Populli francez dëshiron paqe në Lindjen e Mesme. Varet nga ne, francezët, së bashku me izraelitët, palestinezët dhe partnerët tanë evropianë dhe ndërkombëtarë, të provojmë se kjo është e mundur.”
Franca do të bëhet vendi i parë i G7 dhe anëtari i parë i përhershëm i Këshillit të Sigurimit të OKB-së (Franca, Shtetet e Bashkuara, Kina, Mbretëria e Bashkuar, Rusia) që njeh Palestinën, duke u bashkuar me 147 shtete anëtare të Kombeve të Bashkuara që e kanë bërë tashmë këtë hap.
Akti i njohjes nënkupton pranimin formal të sovranitetit dhe pavarësisë së Palestinës brenda kufijve para luftës së vitit 1967, të cilët përfshijnë Bregun Perëndimor, Gazën dhe Jerusalemin Lindor. Ky veprim pritet të shoqërohet me vendosjen e marrëdhënieve të plota diplomatike midis Francës dhe Palestinës.
Portugalia njeh edhe shtetin e Palestinës
Qeveria portugeze do ta njohë zyrtarisht shtetin e Palestinës sot, të dielën, siç u njoftua të premten në mbrëmje nga Ministria e Jashtme në Lisbonë.
“Ministria e Punëve të Jashtme konfirmon se Portugalia do ta njohë shtetin e Palestinës (…) Deklarata zyrtare e njohjes do të bëhet të dielën, më 21 shtator”, në prag të javës së nivelit të lartë të Asamblesë së 80-të të Përgjithshme të OKB-së, sipas një njoftimi për shtyp të postuar në faqen e internetit të diplomacisë portugeze.
Që në fund të korrikut, Lisbona e kishte bërë të qartë qëllimin e saj për të njohur një shtet palestinez pas “kontakteve të shumta” me partnerët e saj dhe duke marrë parasysh “zhvillimin jashtëzakonisht shqetësues të konfliktit, në nivelin humanitar dhe për shkak të referencave të përsëritura për një aneksim të mundshëm të territoreve palestineze” në Izrael, shpjegoi në atë kohë zyra e kryeministrit.
Portugalia nuk është i vetmi vend që do të vazhdojë menjëherë me njohjen, pasi pasnesër, të hënën, në Nju Jork po organizohet një samit, i bashkëkryesuar nga Franca dhe Arabia Saudite, në margjinat e Asamblesë së Përgjithshme, kushtuar të ardhmes së zgjidhjes me dy shtete, izraelite dhe palestineze.
Gjatë kohëzgjatjes së saj, sipas presidencës, shtatë vende të tjera synojnë të njohin shtetin e Palestinës (Andorra, Australia, Belgjika, Kanadaja, Luksemburgu, Malta dhe San Marino).
Qëndrimi i SHBA-së është fuqishëm kundër
“Shtetet e Bashkuara nuk planifikojnë ta njohin shtetin palestinez”, ka thënë tashmë zëvendëspresidenti i SHBA-së J.D. Vance.
“Ne nuk kemi plane për të njohur shtetin palestinez. Nuk e di se çfarë do të thoshte ta njihnim realisht shtetin palestinez, duke pasur parasysh mungesën e një qeverie funksionale atje”, u tha Vance gazetarëve mbi këtë temë.
Ai shtoi gjithashtu se “Presidenti Donald Trump i ka bërë të qarta qëllimet e tij, çfarë dëshiron të arrijë në Lindjen e Mesme, dhe do të vazhdojë ta bëjë këtë”.
Cilat vende të BE-së e kanë njohur tashmë Palestinën?
Bullgaria, Qiproja, Hungaria, Polonia dhe Rumania e kanë njohur tashmë shtetin e Palestinës që nga viti 1988, shumë kohë para se të anëtarësoheshin në BE.
Ish-Çekosllovakia e njohu gjithashtu Palestinën në vitin 1988. Megjithatë, pas ndarjes së vendit në vitin 1992, Republika Çeke nuk e njohu shtetin palestinez. Ministria e Jashtme çeke deklaroi në faqen e saj zyrtare të internetit në vitin 2020: “Shteti palestinez nuk i plotëson kërkesat për shtetësi sipas ligjit ndërkombëtar, për të cilat qeveria çekosllovake ishte plotësisht në dijeni. Republika Çeke nuk e ka njohur Palestinën deri më sot.”/kohajuaj
